Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Kole

Alalia, jak większość zaburzeń mowy, występuje częściej u chłopców niż u dziewczynek.
Niepokojącymi objawami, które mogą świadczyć o alalii są:

• brak pierwszych słów do 18 miesiąca życia;
• brak łączenia dwóch wyrazów w 2 roku życia;
• brak zdań do 2,6 roku życia;
• nieprawidłowa artykulacja wielu głosek;
• trudności z zapamiętywaniem i przypominaniem nazw;
• mały zasób słownictwa;
• trudności z rozumieniem pytań i poleceń;
• dziecko niechętnie słucha czytanych tekstów;
• występuje wydłużony czas reakcji na bodziec - słuchowy, wzrokowy itp.

Prof. Jagoda Cieszyńska, uważa, iż alalia to zaburzenie mowy, spowodowane brakiem dominacji lewej półkuli dla funkcji przetwarzania języka. Wiec alalia to także zaburzenia sekwencji:

• jedzenia, ubierania się;
• trudności w kontynuowaniu zabaw z rówieśnikami;
• zaburzenia linearności i hierarchiczności;
• brak lub opóźnienie formowania się dominacji stronnej.

Rodzice dzieci z alalią często napotykają na trudności wychowawcze, ponieważ dzieci są zahamowane ruchowo lub nadpobudliwe. Ze względu na to, że są świadome swojej ułomności i często nierozumiane nawet przez najbliższych, reagują agresywnie lub złośliwie. Takim dzieciom należy stworzyć atmosferę pełną spokoju i zrozumienia. W związku z tym, że rozumienie u dziecka alalicznego jest bardzo ograniczone należy mówić do dziecka powoli i powtarzać wypowiedzi do niego kierowane. Wypowiedzi powinny dotyczyć sytuacji konkretnych, znanych dziecku z codziennego życia. Tekst winien być zbudowany w formie prostej i krótkiej z użyciem potocznego słownictwa. Wskazane jest również rozpoczęcie jak najwcześniej systematycznej współpracy z logopedą w celu nauki mówienia i rozumienia mowy. Według I. Styczek następstwem alalii może być upośledzenie rozwoju umysłowego tym większe, im starsze jest dziecko. Im później rozpoczyna się intensywną terapię logopedyczną, tym skuteczność postępowania jest niższa. Fakt ten zasługuje, na podkreślenie z uwagi na to, że często jeszcze pobieżna analiza opóźnień rozwojowych w zakresie mowy przez lekarzy - pediatrów a także nieuświadomienie wychowawców przedszkoli i żłobków, prowadzi do rozpoczęcia terapii dopiero w czwartym lub piątym roku życia dziecka.

Postępowanie logoterapeutyczne:

Głównym czynnikiem w postępowaniu logoterapeutycznym jest dialog z dzieckiem alalicznym. Rozmawiamy tak, jak z dzieckiem w normie przy każdej okazji i w każdej sytuacji.

W rewalidacji dziecka winny uczestniczyć trzy instytucje: 
- poradnia; 
- rodzina; 
- przedszkole (szkoła). 

Działania logoterapeutyczne w poradni: 

1) nawiązanie kontaktu z dzieckiem;
2) kształtowanie rozumienia mowy i języka;
3) kształtowanie mówienia;
4) konwersacja o wydarzeniach dnia codziennego. 

Dla wzbogacenia i utrwalenia języka wskazane jest założenie zeszytu z ilustracjami (zakładany przy instrukcji logopedy). 

Ważne jest prowadzenie: 
a) ćwiczeń usprawniających narządy mowy;
b) ćwiczeń oddechowych;
c) ćwiczeń fonacyjnych;
d) ćwiczeń słuchu fonematycznego;
e) ćwiczeń rytmicznych, logorytmicznych; 
f) ćwiczeń korekcyjnych wymowy.

Dzieciom z alalią nauka sprawia znaczne trudności. Proces uczenia się nowych rzeczy jest bardzo powolny. Jednak systematyczna nauka i stymulacja doskonale wspomaga rozwój oraz ułatwia pokonać wszelkie zaburzenia.

Opracowała:  

mgr Patrycja Gralińska-Marańda      

                                                                                  neurologopeda