Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Kole
INTERNET NIE MUSI BYĆ ZAGROŻENIEM MOŻE BYĆ SPRZYMIERZEŃCEM
Internet to jedno z najważniejszych mediów wykorzystywanych do pracy, nauki i rozrywki. Ma wiele zalet, niestety może być wykorzystywany również do szkodliwych, złośliwych czy przestępczych działań.
Na zagrożenia występujące w Sieci narażony jest każdy użytkownik Internetu, jednak szczególnie podatne na wszelkie wpływy, również te szkodliwe i niepożądane, są dzieci.Jak pokazują badania dotyczące kontaktów dzieci z niebezpiecznymi treściami (kampania społeczna „Dziecko w Sieci”, Gemius S.A. 2007): 71 proc. dzieci trafiło na materiały pornograficzne (63 proc. przypadkowo), 51 proc. - na materiały z brutalnymi scenami przemocy (61 proc. przypadkowo), 28 proc. - na materiały propagujące przemoc i nietolerancję (74 proc. przypadkowo). Jedynie 10 proc. dzieci deklaruje, że podczas korzystania z Sieci sprawują nad nimi opiekę dorośli.
Dlatego szczególnie ważną rolę odgrywają rodzice i opiekunowie najmłodszych, którzy mogą i powinni być dla dziecka nauczycielami w zakresie korzystania z Internetu.
Z myślą o ułatwieniu rodzicom sprostania temu zadaniu prezentuję porady dla rodziców, dotyczące bezpiecznego korzystania z Internetu:
- Odkrywaj świat Internetu razem z dzieckiem. Bądź pierwszą osobą, która zapozna dziecko z Siecią. Spróbujcie znaleźć ciekawe strony, które mogą zainteresować Wasze dzieci, a następnie zróbcie listę przyjaznych im stron. Pomocny w tym może być edukacyjny serwis internetowy www.sieciaki.pl.
- Naucz dziecko podstawowych zasad bezpieczeństwa w Internecie. Uczul dziecko na zagrożenia związane z nawiązywaniem nowych znajomości w Sieci. Podkreśl, że nie można ufać osobom poznanym online, ani też wierzyć we wszystko, co o sobie mówią.
- Rozmawiaj z dziećmi o ryzyku umawiania się na spotkania z osobami poznanymi w Sieci. Wprowadź zasadę, że dziecko spotyka się z nieznajomymi wyłącznie w towarzystwie przyjaciół lub dorosłych i zawsze po uzyskanej zgodzie rodziców.
- Naucz swoje dziecko ostrożności przy podawaniu prywatnych danych. Ustal z nim, żeby nigdy nie podawało przypadkowym osobom swojego adresu i numeru telefonu. Ważne jest, aby dziecko wiedziało, że podając takie informacje, zawsze musi zapytać o zgodę swoich rodziców.
- Naucz dziecko krytycznego podejścia do informacji przeczytanych w Sieci, ponieważ nie wszystkie są wiarygodne. Naucz dziecko, że trzeba weryfikować znalezione w Internecie treści, korzystając z innych dostępnych źródeł (encyklopedie, książki, słowniki).
- Bądź wyrozumiały dla swojego dziecka. Często zdarza się, że dzieci przypadkowo trafiają na strony adresowane do dorosłych. Ważne jest, żeby dziecko Ci ufało i mówiło o takich sytuacjach; by wiedziało, że zawsze, kiedy poczuje się niezręcznie, coś je zawstydzi lub przestraszy, może się do Ciebie zwrócić.
- Zgłaszaj nielegalne i szkodliwe treści. Wszyscy musimy wziąć odpowiedzialność za nieodpowiednie i nielegalne treści w Internecie. Nasze działania pomagają likwidować np. zjawisko pornografii dziecięcej, szerzące się przy użyciu stron internetowych, chatów, e-maila, itp.
Nielegalne treści można zgłaszać na policję lub anonimowo - do współpracującego z nią punktu kontaktowego ds. zwalczania nielegalnych treści w Internecie – Hotline’u - www.dyzurnet.pl. Działający w ramach projektu Saferinternet.pl zespół Dyżurnet.pl współpracuje również z operatorami telekomunikacyjnymi i serwisami internetowymi w celu doprowadzenia do usunięcia nielegalnych materiałów z Sieci.
- Jeśli masz wątpliwości, jak zareagować na informacje o problemach dziecka związanych z Internetem lub komputerem - skontaktuj się Helpline.org.pl, którego celem jest pomoc dzieciom i młodzieży w sytuacjach zagrożenia w Sieci. Konsultanci Helpline udzielają porad rodzicom, opiekunom i osobom pracującym zawodowo z dziećmi i młodzieżą. Kontakt z helpline możliwy jest poprzez stronę www.helpline.org.pl lub pod bezpłatnym numerem telefonu 0 800 100 100.
- Zapoznaj dziecko z NETYKIETĄ – Kodeksem Dobrego Zachowania w Internecie. Przypominaj dzieciom o zasadach dobrego wychowania. Zasady Netykiety znajdziecie na stronie www.sieciaki.pl.
- Poznaj sposoby korzystania z Internetu przez Twoje dziecko. Przyglądnij się, jak Twoje dziecko korzysta z Internetu, jakie strony lubi oglądać i jak zachowuje się w Sieci. Staraj się poznać znajomych, z którymi dziecko koresponduje za pośrednictwem Internetu. Ustalcie zasady korzystania z Sieci (wzory Umów Rodzic-Dziecko znajdziesz na stronie www.sieciaki.pl) oraz sposoby postępowania w razie nietypowych sytuacji.
- Pamiętaj o zainstalowaniu programu filtrującego szkodliwe treści. Na stronie projektu Saferinternet.pl są zaprezentowane wyniki testów skuteczności programów filtrujących, wykonane przez NASK w ramach projektu Saferinternet.pl. Można zapoznać się z raportem "Jak skutecznie filtrować zawartość Internetu?".
- Jeśli podejrzewasz, że zostało złamane prawo, powiadom policję. Nie usuwaj dowodów przestępstwa – nawet jeśli będzie to wulgarny lub nieprzyjemny list, bądź inny plik.
- Jeśli sprawa wymaga przesłuchania dziecka, domagaj się możliwości skorzystania z tzw. niebieskiego pokoju (więcej informacji o procedurach związanych z udziałem dziecka w postępowaniu karnym można znaleźć na stronach Fundacji Dzieci Niczyje – www.fdn.pl).
- Jeśli zauwazysz przypadek włamania lub próby włamania do swojego komputera, jesteś nękany spamem przesyłanym za pośrednictwem polskich serwerów lub atakami hackerów, zgłoś się do zespołu CERT Polska - www.cert.pl
Pełną ofertę edukacyjną z zakresu bezpieczeństwa dzieci i młodzieży w Sieci, wraz z poradami, wynikami badań i materiałami multimedialnymi można znaleźć na stronie: www.dzieckowsieci.pl.
Jak rozpoznać, że dziecko nadużywa internetu?
- rozdrażnienie spowodowane koniecznością przerwania lub brakiem możliwości korzystania z internetu;
- długotrwałe sesje w sieci;
- wyraźnie osłabiona kontrola (lub jej brak) czasu spędzanego przed komputerem lub w internecie;
- zaniedbywanie dotychczasowych zainteresowań, znajomości, form spędzania czasu na rzecz korzystania z komputera/internetu;
- korzystanie z internetu nawet wtedy, gdy nie jest to już interesujące;
- powtarzające się kłótnie z innymi członkami rodziny, związane z nadużywaniem internetu;
- izolowanie się od ludzi, związane z przebywaniem w sieci lub nawiązywanie i utrzymywanie kontaktów jedynie przez internet;
- monotonna i jednorodna aktywność przy komputerze, na przykład trwale ograniczająca się do grania w jedną grę;
- przedkładanie życia w świecie wirtualnym nad życie w świecie realnym;
- wzrost intensywności nieprzyjemnych stanów emocjonalnych, jak rozdrażnienie, apatia, poczucie nudy, itp. ;
- korzystanie z internetu po kryjomu lub kłamstwa dotyczące czasu lub zakresu korzystania z sieci.
Jak reagować?
- Nazwać problem. Porozmawiać z dzieckiem i powiedzieć mu, co niepokojącego widzi się w jego zachowaniu.
- Zdiagnozować trudne sytuacje, w których dziecko sięga po internet – wspólnie z dzieckiem poszukać alternatywnych działań bez wykorzystania sieci.
- Ustalić harmonogram dnia – zrównoważyć czas spędzany przez dziecko w sieci i poza nią.
- Ustalić zasady i etapy ograniczania korzystania z internetu. Warto wraz z dzieckiem omówić stopniowe ograniczenie czasu spędzanego przed ekranem.
- Nagradzać sukcesy w ograniczaniu czasu spędzanego w internecie.
- Odłączyć internet lub wyłączyć komputer, gdy dziecko korzysta z niego w sposób, który zagraża jego zdrowiu lub życiu.
- Wyjaśnić dziecku przyczyny ograniczenia lub odłączenia internetu.
- Skontaktować się z profesjonalistą (pedagogiem szkolnym, psychologiem, poradnią ds. uzależnień).
Pamiętaj:
- ustal z dzieckiem zasady korzystania z sieci (czas, treści/formy korzystania z sieci, równowaga w aktywnościach online i offline)
- obserwuj dziecko
- reaguj w sytuacji podejrzenia uzależnienia
mgr Agata Fijałkowska
Pedagog Poradni Psychologiczno- Pedagogicznej
ZOEW w Kole