Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Kole

I. 0-3 miesiąc życia

    Dziecko porozumiewa się krzykiem, sygnalizuje w ten sposób swoje potrzeby: głód, ból, zimno. Początkowo krzyk niemowlęcia nie jest zróżnicowany,ok.3-5 tygodnia życia po rodzaju krzyku można poznać, czy dziecko jest głodne, czy ma mokro, czy coś je boli. Jest to pierwsza forma komunikowania się dziecka z dorosłymi.

      Około 2-3 miesiąca życia pojawia się głużenie – dźwięki przypadkowe, gardłowe, tylnojęzykowe i wargowe, grupy samogłoskowe, spółgłoskowe, np. ebw…, ag…,bli, gla itp. To nie jest mowa, lecz wrodzony odruch w celu usprawniania narządów artykulacyjnych. Głużenie towarzyszy stanom dobrego samopoczucia dziecka, często pojawia się w kontakcie z matką. Dzieci głuche również głużą.

II. 3-6 miesiąc życia

   Dziecko porozumiewa się za pomocą krzyku, uśmiechu(śmiechu). Pojawia się wodzenie wzrokiem, mimika twarzy, unoszenie rączek. Około 5-6 m.ż. rozpoczyna się gaworzenie, które jest treningiem słuchu. W odróżnieniu od głużenia, które jest odruchem bezwarunkowym, gaworzenie jest świadomym, zamierzonym powtarzaniem dźwięków. Polega ono na wymawianiu sylab (  np. ma-ma, ta-ta, ba-ba, la-la) nie mających jeszcze znaczenia. Gaworzenie jest niezwykle melodyjne, pojawiają się dźwięki o różnej wysokości, natężeniu głosu, rytmiczności.

Warunkiem występowania gaworzenia jest dobrze rozwijający się słuch.

Rozpoznanie głuchoty czy niedosłuchu w pierwszych kilkunastu miesiącach życia dziecka jest bardzo trudne, ponieważ dzieci te głużą  podobnie jak ich słyszący rówieśnicy (do około 18.m.ż.).

III. 6-9 miesiąc życia

   Dziecko reaguje na melodię mowy, ale jeszcze nie rozumie słów. Porozumiewa się gestem, mimiką, krzykiem. Powtarza dźwięki wydawane przez otoczenie oraz siebie samego. Nie jest to jeszcze mowa. Mowa zaczyna się dopiero wtedy, gdy dziecko rozumie słowa i używa ich we właściwym znaczeniu.   

IV. 9-12 miesiąc życia

    Pojawia się rozumienie mowy. Dziecko wykonuje proste polecenia, np. daj, reaguje na zakazy. Rozumie i wykonuje proste gesty, np. pa-pa. Naśladuje wypowiadane przez dorosłych sylaby: pa, da, na.

Około 12 miesiąca życia pojawiają się pierwsze słowa: mama, tata, baba- wypowiadane ze zrozumieniem.

Nauka mowy to jednak nie tylko przyswajanie głosek, słów, ale także melodii właściwej danemu językowi.

JAK STYMULOWAĆ ROZWÓJ MOWY DZIECKA OK. 11-12 M.Ż.?

- uczymy dmuchania na różne przedmioty (piórka, skrawki papieru, wiatraczki),

- przeglądamy się w lustrze, uczymy cmokania ustami, wysuwania i chowania

   języka,

- śpiewamy samogłoski : aaaaaa, oooooo  lub eeeeee  i sylaby : pa,pa,pa,

  da,da,da

OBJAWEM WSKAZUJĄCYM NA NIEPRAWIDŁOWOŚCI W ROZWOJU MOWY JEST BRAK NAŚLADOWNICTWA SYLAB.

LITERATURA  

1.     Kaczmarek L.: Nasze dziecko uczy się mowy.  Lublin 1977 Wydawnictwo Lubelskie.

2.     Demelowa G.: Elementy logopedii. Warszawa 1987  WSiP.

                OPRACOWAŁA : mgr DANUTA SZAFRAŃSKA- LOGOPEDA